Inhoudsopgave
Hoe weet je of je die of dat moet gebruiken?
Bij mannelijke woorden is het lidwoord ‘der’, bij vrouwelijke woorden ‘die’ en bij onzijdige woorden ‘das’. In principe moet je per woord leren welk geslacht erbij hoort, maar er zijn wel enkele tips. Bepaalde groepen woorden zijn bijvoorbeeld altijd mannelijk of vrouwelijk.
Is het dit of dat boek?
De aanwijzende voornaamwoorden dit en dat verwijzen naar enkelvoudige het-woorden (dit boek, dat boek). Als ze contrasterend worden gebruikt, wijst dit een persoon of zaak aan die dichtbij is, terwijl dat een persoon of zaak aanwijst die verderaf is.
Is het die ik of dat ik?
Woorden in het meervoud zijn altijd de-woorden, dus als je verwijst naar iets in het meervoud gebruik je ook die. De beer die je daar ziet lopen, is erg hongerig. De kleren die Mart draagt, zijn erg mooi. Wanneer je verwijst naar woorden die als lidwoord het hebben, gebruik je dat.
Wat ik of dat ik?
Volgens Jan Renkema is de keuze tussen de betrekkelijke voornaamwoorden ‘dat’ en ‘wat’ afhankelijk van de bepaaldheid van het zelfstandig naamwoord. Het woord ‘dat’ wordt gebruikt als je verwijst naar een bepaald zelfstandig naamwoord. Voor onbepaalde verwijzingen gebruik je daarentegen ‘wat’.
Hoe gebruik je ‘die’ en ‘dat’?
Meestal gebruik je ‘die’ en ‘dat’ als je iets aanwijst wat verder weg is (die hond daar, dat huis daar). Die hond blaft hard. (die hond daar) Dat huis is duur. (dat huis daar) Als je iets aanwijst waar je dichtbij bent, gebruik je vaak ‘deze’ (voor de-woorden) en ‘dit’ (voor het-woorden).
Wat is dat en wat is dat?
Wat of dat? De woorden ‘dat’ en ‘wat’ zijn allebei verwijswoorden die betrekking hebben op iets wat eerder is genoemd (betrekkelijke voornaamwoorden). Ze worden vaak verkeerd gebruikt.
Wat is het verschil tussen dit en dat?
Dit / dat. Wat is het verschil tussen dit en dat? Dit wordt vooral gebruikt voor iets wat dichtbij is, en dat voor wat verderaf is: ‘ Dit boek kan ik zo pakken. Maar dat boek staat te ver weg.’. Het Woordenboek der Nederlandsche Taal zegt dat dit in het algemeen verwijst naar de naaste of laatstgenoemde zelfstandigheid,
Wanneer kun je ‘wat’ gebruiken in een hele zin?
Ook als je terugverwijst naar een hele zin, gebruik je ‘wat’ in plaats van ‘dat’ als betrekkelijk voornaamwoord. Soms is in een zin echter onduidelijk of je naar één woord (groep) terugverwijst of naar een hele zin. In die gevallen kun je dit opmaken uit het feit of ‘dat’ dan wel ‘wat’ gebruikt is.