Inhoudsopgave
Hoe vormen gletsjers het landschap?
Door de meegenomen rotsen krijgt de gletsjer scherpe kantjes en schuurt hij zich een weg naar beneden. Daardoor kan de gletsjer een geul maken in de berg. Als een enorme bulldozer schuift de gletsjer de helling af en schuurt daarbij een dal uit in de vorm van de ronde letter U.
Wat zijn de 4 ijstijden?
De laatste ijstijd, genaamd het Weichseliaan, eindigde ongeveer 10 000 jaar geleden. De zes glacialen zijn van jong naar oud: Weichseliaan, Saaliaan, Elsteriaan, Menapiaan, Eburoniaan en Pretigliaan. Daartussen waren kortere en warmere interglacialen aanwezig.
Wat hebben gletsjers in Nederland afgezet?
Deze stuwwallen bestaan uit zand en grind dat door grote rivieren, zoals de Rijn, Maas en de oostelijke rivieren (onder andere het Eridanosriviersysteem) vóór de ijsbedekking was afgezet. De westelijkste stuwwallen bij Haarlem en Amsterdam zijn grotendeels geërodeerd en bedekt door jongere afzettingen.
Hoe komen gletsjers aan hun grauwe kleur?
Dat de gletsjers nogal donker van kleur zijn, heeft vaak te maken met een normaal verschijnsel. Alle verontreinigingen die in de loop der decennia en eeuwen op en in de sneeuw werd verzameld, blijft bij smelten aan de oppervlakte achter. Het lijkt een beetje op wat wij ook thuis in de winter kunnen zien.
Hoe kunnen gletsjers het landschap veranderen?
Ook zijn deze ijsmassa’s zo sterk dat ze het landschap eronder veranderen. Wanneer een ijsmassa beweegt, stuwt het alles wat het tegenkomt vooruit en wordt het landschap onder de ijsmassa afgevlakt. Dit heet erosie door ijs. Aan het einde van de ijsmassa worden hierdoor stuwwallen gevormd.
Hoe vormt stromend water het landschap?
Rivieren hebben een grote invloed op het landschap waar ze doorheen stromen. Ze breken materiaal af, transporteren het en zetten het ergens anders weer af. Dit alles is te danken aan het dragende vermogen van water. Stromend water heeft voldoende energie om klei, zand en zelfs grind mee te voeren.
Hoeveel IJstijden waren er?
In het verleden was dat wel anders. In de afgelopen drie miljoen jaar zijn er tussen de twintig en dertig ijstijden geweest. In minstens twee daarvan, het Elsterien (tussen ongeveer 475.000 en 410.000 jaar geleden) en het Saalien (tussen ongeveer 280.000 en 130.000 jaar geleden), bereikten de ijskappen Nederland.
Hoe lang duren IJstijden?
IJstijden duren ruwweg 90.000 jaar en worden afgewisseld met kortere warme perioden. De warme perioden duren tussen enkele duizenden jaren tot meer dan tienduizend jaar bij de huidige piek. Maar er komt onherroepelijk een einde aan. Dan breekt een lange ijstijd aan en groeien de aardse ijskappen flink.
Waar in het landschap van Nederland zijn de gevolgen van het Saalien te zien?
Langs deze lijn en ook ten noorden vinden we uitgesproken vormen in het landschap die in die periode gevormd zijn. Vormen die door het landijs in het Saalien zijn ontstaan. De meest opvallende vormen in het landschap zijn de stuwwallen waarvan de Utrechtse Heuvelrug en de Veluwe de meest omvangrijke zijn.