Elektriciteit Begrippenlijst – wat je moet weten
Voor we gaan beginnen is het goed als u zich vertrouwt maakt met een aantal veel gebruikte begrippen en zaken die je moet weten voordat je gaat werken met elektriciteit. Deze elektriciteit begrippenlijst bestaat uit een overzicht met elektrische termen.
Meterkast
De “kast” waar de hoofdstroom binnenkomt en vervolgens wordt verdeeld in groepen.
Groep
Een verzameling van stopcontacten, lichtpunten en schakelaars die onderling verbonden zijn, dat wil zeggen een groep vormen. Deze groep heeft een gemeenschappelijk zekering.
Zekering
De zekering zorgt ervoor dat als de stroomsterkte een bepaalde waarde overschrijdt de stroom onderbroken wordt. Vroeger waren dit de bekende keramische stoppen waarvan het kleine dopje eraf sprong bij het overschrijden van een bepaalde stroomsterkte. Deze keramische stoppen konden slechts eenmalig gebruikt worden. Tegenwoordig zijn het automatische schakelaars die weer terug gezet kunnen worden.
Stroom
Stroom betekent letterlijk het stromen van de elektronen van de ene pool naar de andere. De stroomsterkte wordt uitgedrukt in AMPÈRES. Teveel stroom door de draad en de draad wordt te heet en zal in het ergste geval smelten en dan kortsluiting maken. Om dit te voorkomen zijn er in iedere meterkast zgn. zekeringen. Deze zekeringen springen eruit bij het overschrijden van een bepaalde stroomsterkte en zijn dus jouw veiligheid ter voorkoming van ergere schade.
Het potentiaal verschil tussen de ene en de andere pool wordt uitgedrukt in VOLT. Zo is het spannings verschil (= Voltage) in de Nederlandse huizen 220 Volt. In bijv. Amerika is het 110 Volt. Dit varieert per land en daarom kun je soms op vakantie bepaalde elektrische apparatuur niet gebruiken.
Watt
Onder het wattage wordt het vermogen verstaan van een elektrisch apparaat of lamp. En stofzuiger van 1500 watt heeft dus meer vermogen dan een stofzuiger van 1100 watt. Het wattage kan berekend worden door het Voltage te vermenigvuldigen met het Amperage.
Draad
Massieve koperen draad in gekleurde kunststof hoes. (dus niet het uit vele fijne draadjes opgebouwde koperen SNOER).
Geel/groene draad – de aarde draad.
Bruine draad – de aanvoer van de stroom, de zgn. FASE draad. Op het schakel materiaal staat vaak een P vermeld van het engelse Phase.
Blauwe draad – de afvoer van de stroom, de zgn. NUL draad.
Zwarte draad – de schakel draad
LET OP: bij oudere huizen waarbij de bedrading nog niet vernieuwd is kloppen deze kleuren vaak niet. Bedrading vanaf globaal begin 70-er jaren heeft de juiste kleurcodering.
Snoer
Uit vele fijne draadjes koper opgebouwd 2 of 3 snoer. Voor aansluiten lampen, computers, tv’s, huishoudelijke apparatuur etc. NIET GESCHIKT VOOR JE INTERNE ELEKTRICITEITSSYSTEEM IN HUIS! Verbindingen worden gemaakt met kroonsteentjes.
Kabel
Twee, drie, vier of meer koperen draden samen omwikkeld met een grijze PVC mantel. De code 3 X 2,5 wijst op een kabel met drie kernen waarbij iedere kabel een doorsnee heeft van 2,5 mm2.
Doos
Een kunststof (in ouder huizen soms metalen) doos die dienst doet als verbindingspunt van de elektriciteitsdraden, of als lichtpunt.
Inbouwdoos
Een inbouwdoos zit in de muur of plafond verborgen en is dus later onzichtbaar.
Inbouwdozen zijn er in veel uitvoeringen, kleuren en vormen. Rond, vierkant en met 2,3,4, 6 of zelfs 8 openingen. Dit alles is afhankelijk van de plaats waar de doos komt en natuurlijk hoeveel elektriciteitsleidingen er bij mekaar komen.
Tevens komen de inbouwdozen nog in verschillende diktes. Wij adviseren altijd een diepere inbouwdoos (4cm), bij een evt. uitbreiding later komt je dan nooit in de problemen.
Opbouwdoos
Een opbouwdoos zit op de muur of plafond bevestigd en blijft dus zichtbaar. Dit wordt voor zichtwerk eigenlijk nooit meer toegepast. Alleen in de meterkast zelf, op zolder of in de kruipruimtes.
Pijp
Voor elektriciteit, inbouw en opbouw, wordt meestal de gele 5/8″ pvc pijp gebruikt. Deze pijp is in normale en flexibele uitvoering leverbaar. De normale uitvoering kan gebogen worden met een buigijzer. De flexibele kan zo gebogen worden.
Sok
Verbindingsstuk tussen twee pijpen
Draad trekken
Het met een trekveer door de PVC leidingen heen “trekken” van de elektriciteitsdraad.
Verbinden van draden
Voor het verbinden van elektriciteitsdraad zijn er twee systemen toegestaan. De schroefdop en de lasklem. Wij adviseren de schroefdop, dit is iets meer werk maar de verbinding is steviger en dus de kans op fouten later kleiner.
Schroefdop
Voor het afdoppen van een verbinding tussen twee of meer elektriciteitsdraden.
Lasklem
Voor het verbinden en tegelijk isoleren van een verbinding tussen twee of meer elektriciteitsdraden.
Systemen voor opbouw
Voor opbouw bestaan er ook nog een aantal verschillende systemen:
1 kabel in klemmen, de grijze elektriciteitskabel, de zgn. VMVK kabel, kan met klemmen zo vast gezet worden.
2 kabel in buis, de grijze VMVK kabel met daarin of twee (zonder rand aarde) of drie (met rand aarde) draden. Deze kabel wordt door gele of grijze PVC buis getrokken en vervolgens om de 30 a 40 cm vastgezet met pijpklemmen of OBO beugels.
3 draad in goot, de elektriciteitsdraden worden in een kabelgoot gelegd. Deze K(abel) goot is leverbaar in verschillende maten.
Tot slot nog een aantal zeer belangrijke zaken die je absoluut moet weten voor je begint met welke elektriciteitsklus dan ook
Wat mag je zelf met enige basiskennis doen
Lampen ophangen en aansluiten
Nieuwe bedradingen aanleggen (inbouw en opbouw)
Het vervangen van oude bedrading door nieuwe
Het verbinden van elektriciteitssnoer d.m.v. schroefdoppen of lasdoppen
Aanleggen en vervangen van stopcontacten, schakelaars en lichtpunten (inbouw en opbouw)
Het frezen of slijpen van sleuven in de muur
Wat je niet zelf moet doen
Zelf stroompunten (stopcontacten e.d.) gaan bij plaatsen als je niet zeker weet dat je het totale maximale wattage van de groep overschrijdt. De meeste groepen zijn met een 16 A stop afgezekerd en deze groep mag je dus NOOIT hoger belasten als 3500 WATT (= 16 X 220).
Het zelf ontwerpen/bedenken van een compleet nieuw elektriciteitsschema
ALLE werkzaamheden IN en AAN de meterkast (dus o.a. het bijplaatsen van een nieuwe groep, het opnieuw aansluiten van een groep waarvan de bedrading vervangen is)
NOOIT aan een installatie werken die onder spanning staat.
Haal de spanning eraf. En plak een briefje op de stoppenkast dat niemand eraan mag komen. Ongelukjes doordat huisgenoten “even” de spanning erop zetten komen vaak voor. Ook als je de spanning eraf heeft gezet eerst controleren voor je begint. Nog beter: draai de meterkast op slot of schroef de stop eruit.
NOOIT de elektriciteitsdraden van twee verschillende groepen in dezelfde goot of pijp leggen.
NOOIT samen met elektriciteit in dezelfde goot of pijp COAX (tv/radio), telefoondraad en andere draden laten lopen.
NOOIT elektriciteitsdraad “verbinden” in de pijp. Elke verbinding MOET in een doos.
NOOIT elektriciteitsdraad verbinden met tape ook geen speciaal isoleer tape.
NOOIT meer dan 5 verbindingen (schroefdoppen of lasklemmen) in een doos.
NOOIT meer dan 4 (nog liever 3) bochten tussen twee dozen.
NOOIT verschillende kleuren draad aan mekaar maken.
NOOIT kroonsteentjes gebruiken voor verbinden van draad.
Bij twijfel altijd deskundig advies vragen.
Elektriciteit – begrippenlijst
Aanleggen en opbouw elektriciteit
Gereedschap dat je nodig hebt voor het werken met elektriciteit
Materiaal voor het aanleggen van elektriciteit
Elektra aanleggen